KYC که مخفف Know Your Customer است در واقع اشاره به پروسه‌ای دارد که طی آن موسسات و کسب‌و‌کارهای مختلف هویت مشتریان خود را تایید می‌کنند. هدف اصلی از احراز هویت (KYC) جلوگیری از اقدامات غیرقانونی مانند پولشویی، کلاهبرداری، تقلب و تامین سرمایه عملیات تروریستی است.
پروسه احراز هویت مشتری عموماً شامل جمع‌آوری و تایید اطلاعات مشتری است. اما زمانی که نوبت به موسسات بزرگ و خدمات مالی حجیم می‌رسد این پروسه هم سخت‌گیرانه‌تر دنبال خواهد شد.
در صنایعی مانند خدمات مالی و بانکداری، شناخت مشتری بخشی حیاتی از اعتبارسنجی به شمار می‌رود. این فرآیند به موسسه ارائه دهنده خدمات کمک می‌کند مشتریان خود را به خوبی بشناسند، مقدار ریسک مرتبط با مشتری خود را بهتر ارزیابی کنند و در نهایت تصمیم‌گیری دقیق‌تری انجام دهند. همچنین احراز هویت (KYC) نقشی مهم در سازگاری با الزامات قانونی و استانداردهای جهانی را ایفا می‌کند.
چرا احراز هویت برای صرافی‌ها و مبادلات کریپتویی اهمیت دارد؟
علی‌رغم موانعی که به دلیل KYC به وجود می‌آید، صرافی‌های ارزهای دیجیتال به دلایل مختلفی مشتریان خود را احراز هویت می‌کنند. افزایش شفافیت و ایجاد اعتماد میان مشتریان یکی از این دلایل است. یکی از عللی که بسیاری از کاربران به کار با صرافی‌های متمرکز علاقه دارند، این است که در صورت ورشکستگی می‌توانند وضعیت دارایی‌های خود را از مجاری قانونی پیگیری کنند. یکی دیگر از دلایل اجرای KYC در صرافی‌ها، کاهش کلاهبرداری و پولشویی است. از ژانویه ۲۰۲۱ تا مارس ۲۰۲۲، بیش از ۴۶ هزار مشتری گزارش کردند که بیش از ۱ میلیون دلار در کریپتو از آنها کلاهبرداری شده است. احراز هویت سفت و سخت تا حد زیادی می‌تواند جلوی کلاهبرداری و پولشویی را بگیرد.
فرآیند عمومی احراز هویت مشتری چیست؟
بسته به ماهیت یک کسب و کار، فرآیندهای احراز هویت ممکن است متفاوت باشند اما به طور کلی، اهداف مشابهی را برآورده می کنند. KYC شامل ویژگی های اساسی مانند جمع آوری و تأیید داده ها است. همچنین شامل بررسی دقیق و نظارت مداوم مشتری می باشد. احراز هویت معمولا به سه قسمت و فرآیند تقسیم بندی می شود:
1. برنامه شناسایی مشتری (CIP)
این اولین و ساده ترین فرآیند KYC است. این مرحله فقط شامل جمع آوری و تأیید داده های مشتری است. برای بانک ها، این مرحله معمولا هنگام ثبت نام اتفاق می افتد. برای صرافی های ارزهای دیجیتال و سایر موسسات مالی با قوانین کمتر سختگیرانه، این مرحله پس از ثبت نام انجام می شود.
2. رسیدگی به مشتری (DD)
پس از تأیید هویت، یک شرکت ممکن است تصمیم بگیرد با انجام یک بررسی سابقه در مورد مشتری، پیش زمینه ی عمیق تری پیدا کند. هدف از آزمون پیش زمینه، انجام ارزیابی ریسک است. اگر مشتری در گذشته به دلیل کلاهبرداری مالی سابقه دار بوده و یا تحت نظر می باشد، در هنگام بررسی سابقه توسط شرکت، علامت گذاری می شود.
3. نظارت مستمر
نظارت مداوم به روز بودن اطلاعات KYC را تضمین می کند و به سیستم اجازه می دهد تا معاملات احتمالی مشکوک را به طور مداوم بررسی کند. برای صرافی ارزهای دیجیتال، چندین تراکنش بزرگ با کشوری که در فهرست سازمان های تروریستی ایالات متحده قرار دارد، ممکن است علامت گذاری شود و بسته به تحقیقات انجام شده، صرافی ممکن است حساب مشتری را معلق کرده و پرونده را به نهادهای نظارتی و مراجع ذیصلاح گزارش دهد.
AMLچیست؟
قوانین ضد پولشویی (AML یا Anti-Money Laundering) به مجموعه قوانین و مقرراتی اشاره دارد که از تلاش برای موجه کردن دارایی‌ها و درآمدهای غیر قانونی و نامشروع (فعالیت‌هایی مانند پولشویی و…) از طریق ارز دیجیتال پرده برمی‌دارد. تا سال ۱۹۸۶، کشورها قانون خاصی برای پولشویی نداشتند و تنها مالیات اخذ می‌کردند. سپس قوانین ضد پولشویی (AML) را به منظور جلوگیری از پولشویی وضع و گسترش دادند.
این قوانین مجموعه‌ای مقررات و رویه‌هایی است که از تبدیل پول‌های نامشروع به درآمد قانونی و مشروع، جلوگیری می‌کند. مبارزه با فعالیت‌های جنایی از جمله دستکاری در بازار، تجارت کالاهای غیرقانونی و فرار مالیاتی و همچنین روش‌هایی برای پنهان کردن این جرایم و پول‌های حاصل از آن، اهداف اصلی این قوانین است.
تفاوت اصلی قوانین ضد پولشویی و KYC در این است که موسسات مالی و صرافی‌های ارز دیجیتال از احراز هویت برای شناسایی مشتری، پیش از سرویس‌دهی استفاده می‌کنند، اما AML در سطح بسیار گسترده‌تری اعمال می‌شود و در واقع نهادها و سازمان‌ها برای مبارزه و مقابله با پولشویی، تامین مالی تروریسم و سایر جرائم مالی آن را اتخاذ می‌کنند.
تفاوت KYC و AML در چیست؟
باید بدانید که الزامات احراز هویت مشتری تنها یک بخش از اصطلاح گسترده تری است که معمولا به آن قوانین ضد پولشویی می گویند. AML شامل طیف گسترده ای از فرآیندهای نظارتی است که برای جلوگیری از پولشویی طراحی شده است. سایر فرآیندهای ضد پولشویی شامل فیلترینگ نرم افزار، مدیریت پرونده و جرم نگاری است. KYC فقط یک مرحله از فرآیند AML است که شامل تأیید هویت و افزایش دقت لازم است.
KYC ، AML و سایر فرآیندهای اعمال شده توسط نهادهای نظارتی، پنهان کردن فعالیت های غیرقانونی را برای جنایتکاران سازمان یافته و تروریست ها دشوارتر می کند. آنها قادر نخواهند بود وجوهی را که از راههای غیرقانونی به دست آمده مشروع جلوه دهند. در حالی که این یک مزیت است، برخی از اعضای جامعه ارزهای دیجیتال در مورد اینکه آیا صرافی ها باید احراز هویت مشتری را اجباری کنند، اختلاف نظر دارند. بحث این است که مقررات KYC و AML برخلاف مفهوم تمرکززدایی است.
ارتباط احراز هویت با بانکداری و امور مالی
صنایع بانکداری و مالی جزو پیچیده‌ترین بخش‌های ارتباط با مشتریان هستند. این صنایع مدام در خطر پولشویی و دیگر موارد استفاده مجرمانه قرار دارند. دولت‌ها و قانون‌گذاران استانداردهای بسیار سختگیرانه‌ای در رابطه با این صنایع وضع کرده‌اند.
فرآیند KYC در بانکداری، تفاوتی با دیگر صنایع ندارد؛ اما استانداردهای امنیتی شدیدی از طرف قانون‌گذاران مورد نیاز است که این استانداردها با تمام صنایع دیگر تفاوت دارد. یکی از استانداردهای جهانی که توسط قانون‌گذاران ایجاد شده، سیستم پخش ویدیو است. مشتریان از سیستم‌های طولانی مدت، هزینه‌بر و اداری خارج شده‌اند و به فرآیندهای امن‌تر و سریع‌تر وارد شده‌اند. با استفاده از احراز هویت ویدیویی، ۳ هفته تبدیل به ۳ دقیقه شده است و با هر نوع دوربینی می‌توان این کار را انجام داد.
برای محدود کردن پولشویی، تامین سرمایه برای تروریسم و دیگر فعالیت‌های غیرقانونی، مقررات دیگری نیز وجود دارند؛ بیش از ۱۹۰ قانون در دنیا وضع شده که به عنوان توصیه‌هایی از گروه ویژه اقدام مالی (FATF) شناخته می‌شوند. FATF یک سازمان نیمه‌دولتی است که به منظور مبارزه با پولشویی ایجاد شده است. این مجموعه قوانین شامل رویه‌های تایید هویت هستند، اما باز هم با تمام این تفاسیر، احراز هویت سنتی در برخی موارد نمی‌تواند جلوی فعالیت‌های غیرقانونی و مجرمانه را بگیرد. البته با استفاده از تکنولوژی بلاکچین، می‌توان بسیاری از فرآیندهای KYC را با سرعت و دقت بیشتری انجام داد.
KYC با استفاده از بلاک چین
فرآیندهای احراز هویت همچنین ابزاری برای شناسایی و جلوگیری از رفتارهای مجرمانه در سراسر جهان است. با وجود اهمیت بسیار زیاد آن، سیاست‌های شناخت مشتری در بسیاری از موسسات مالی، به دلیل اموری که تاثیرات منفی بر کاربران و تجربه فعالیت آنها می‌گذارد (مانند فرآیندهای خسته‌کننده، تکراری و ریسک خطا) ناکارآمد است. چالش‌های نظارتی، قانونگذاری، هزینه و تجربه مشتریان، مشخص است که تغییری باید در احراز هویت مشتری صورت گیرد. برای تحقق چنین هدفی، فناوری نقش اصلی را ایفا می‌کند؛ اما آیا بلاکچین می‌تواند راه حل اصلی باشد؟
باثباتی و شفافیت بلاکچین، راهی ساده برای موسسات مالی فراهم می‌کند تا به اطلاعات به‌روز مشتریان دسترسی سریع و ایمن داشته باشند. این امر موجب افزایش راندمان عملیاتی، افزایش اعتماد بین نهادها و همچنین سبب کاهش هزینه، فرآیند زمان و جمع‌آوری اطلاعات کاربر می‌شود. موسسات مالی با استفاده از ابزار KYC فعال در بلاکچین می‌توانند زمان‌های انتظار را کاهش دهند و نیاز به ارائه مکرر اطلاعات یکسان به ارائه‌دهندگان خدمات مالی خود را حذف کنند.
در حالی که موسسات مالی مدت زمان زیادی است که به دنبال راه حلی برای مشکلات هویتی هستند، امروزه راه حل‌های مناسب برای احراز هویت در قالب بلاک چین ارائه می‌شوند؛ ساختار محاسباتی زنجیره بلوک، به جمع‌آوری اطلاعات از ارائه‌دهندگان خدمات معتبر اجازه می‌دهد تا این اطلاعات را در یک مکان واحد قرار دهند، یک دیتابیس امن و مطمئن رمزنگاری شده.
فرآیند احراز هویت با استفاده از بلاکچین، پتانسیل این را دارد که بسیار سریع‌تر، ساده‌تر، امن‌تر و موثرتر نسبت به KYC سنتی انجام شود.
آیا استفاده از بلاکچین در احزار هویت مشتری راهکار مناسبی محسوب می‌شود؟
استفاده از فناوری بلاکچین در پروسه kyc باعث کاهش زمان و هزینه‌های مربوطه می‌شود، با این حال بهتر است بانک‌ها همچنان برای جمع‌آوری اطلاعات مشتریان از بلاکچین باید اقداماتی نظیر حفظ حریم خصوصی و مجوزهای دسترسی مشتری را با دقت بالایی انجام دهد. به طور کلی باید به این نکته توجه داشت که اگرچه بلاکچین یکی زوش‌های سریع و کم‌هزینه برای احزار هویت مشتری به شمار می‌رود اما تمام معضلات مربوط به این فرایند فقط با یک راهکار برطرف نخواهد شد.
احراز هویت مشتری در بلاک چین اگر با فناوری‌هایی ترکیب شود، توانایی بیشتری برای کمک به موسسات مالی از خود نشان می‌دهند. در حقیقت، این تکنولوژی سرعت فرایند kyc را افزایش داده و از اتلاف هزینه و وقت جلوگیری بعمل می‌آورد. علاوه بر این، قانون‌گذاران نیز از این سیستم احراز هویت نفع برده و تجریه کاربری مشتریان نیز بهتر خواهد شد.
سوالات متداول
KYC.1 یا شناسایی مشتری چیست؟
KYC یا "شناسایی مشتری"، فرآیندی است که شرکت‌ها و مؤسسات مالی از جمله بانک‌ها و شرکت‌های ارزیابی ریسک از طریق آن، هویت و اطلاعات مربوط به هویت مشتریان خود را تأیید می‌کنند. این فرآیند شامل جمع‌آوری اطلاعات شخصی و مالی است.
2. چرا KYC مهم است؟
KYC اهمیت زیادی دارد چرا که با اجرای این فرآیند، موسسات مالی می‌توانند مشتریان خود را شناسایی کرده و فعالیت‌های مربوط به پولشویی و تامین مالی تروریسم را بهبود ببخشند. همچنین، KYC به مشتریان اطمینان می‌دهد که اطلاعات شخصی و مالی آنها در امان است.
3. چه اطلاعاتی در فرآیند KYC مورد نیاز است؟
در فرآیند KYC، معمولاً نیاز به اطلاعات شخصی مانند نام، آدرس، تاریخ تولد و اطلاعات مالی مانند شماره حساب بانکی و درآمد سالیانه داریم. همچنین، ممکن است اطلاعات اضافی مانند کپی پاسپورت یا کارت ملی نیز لازم باشد.
4. چه کسانی از KYC استفاده می‌کنند؟
KYC در بسیاری از صنایع به‌کار می‌رود از جمله بانکداری، ارزهای رمزنگاری شده،, صرافی ها, صنایع بیمه، معاملات املاک و مستغلات و غیره. همچنین، شرکت‌های تجاری و فروشگاه‌های آنلاین نیز از KYC برای احراز هویت مشتریان خود استفاده می‌کنند.
5. چگونه KYC فرآیندی راحت و موثر را تضمین می‌کند؟
برای تسهیل فرآیند KYC، بسیاری از شرکت‌ها به سیستم‌های خودکاراساسیون و هویت دیجیتال متکی هستند. این سیستم‌ها فرآیند ثبت‌نام و احراز هویت را بهبود می‌بخشند و به مشتریان اجازه می‌دهند که از راحتی بیشتری برخوردار شوند، در حالی که همچنان اطلاعاتشان در امان است.
